Φέτος συμπληρώνονται 500 χρόνια από την παράδοση της Ρόδου στον Οθωμανό σουλτάνο Σουλεϊμάν Α’ και την αποχώρηση των Ιωαννιτών Ιπποτών, που εγκατέλειψαν τη Δωδεκάνησο μετά από 216 χρόνια κυριαρχίας. Μαζί με τους Ιππότες έφυγε και ικανό μέρος του αστικού πληθυσμού, περί τις τρεις χιλιάδες άτομα. Αρκετοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν μαζί με τους Ιππότες στη Μάλτα και η Ελληνική παροικία εκεί διατηρήθηκε ως τον 18ο αιώνα.
Σε αντίθεση με τους περισσότερους Λατίνους κατακτητές στην ανατολική Μεσόγειο, το Τάγμα των Ιωαννιτών κυβέρνησε τους ντόπιους χρηστά για τα μέτρα της εποχής και μερίμνησε ιδιαίτερα για την ασφάλεια και την ευημερία του τόπου, αποφεύγοντας κατά το δυνατόν κοινωνικές ή θρησκευτικές ακρότητες. Έτσι, όσοι Έλληνες παρέμειναν στη Ρόδο μετά το 1522, για μεγάλο διάστημα θυμούνταν με νοσταλγία την περίοδο της Ιπποτοκρατίας.
Με αφορμή την επέτειο αυτή, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου για πρώτη φορά παρουσιάζει στο κοινό και τους επισκέπτες της Ρόδου τους ίδιους τους Ιππότες της Ρόδου, ως Τάγμα και ως άτομα. Η περιοδική ιστορική έκθεση ΜΝΗ/ΕΜΟΣ/SΥΝΟΝ, Ιππότες της Ρόδου 1309-1522 εν οίκω και εν δήμω, φιλοξενείται στον όροφο του Καταλύματος της Γλώσσας της Ισπανίας στην οδό Ιπποτών και έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει και εκπαιδευτικά προγράμματα. Χωρίζεται σε δύο τμήματα: στη μεγάλη αίθουσα του Καταλύματος παρουσιάζονται οι θεσμοί και η λειτουργία του Τάγματος και στις δύο βοηθητικές αίθουσες η ζωή των Ιπποτών από τη στιγμή που γίνονταν δεκτοί στο Τάγμα ως το τέλος της ζωής τους.
Η έκθεση παραμερίζει το ρομαντικό πέπλο που καλύπτει τους Ιππότες της Ρόδου (1309-1522). Βοηθά τον επισκέπτη να καταλάβει ποιοί ήταν, γιατί ήρθαν στη Ρόδο, τη δράση τους και τους στόχους τους. Προσπαθεί να μας φέρει πιο κοντά τους γεφυρώνοντας το χάσμα πεντακοσίων ετών με διάφορους τρόπους που περιλαμβάνουν και οπτικά μηνύματα που κι εκείνοι θα αναγνώριζαν.
Δεν έχει βιτρίνες με εκθέματα, αλλά είναι πλούσια σε χρώματα, ατμόσφαιρα και πληροφορίες. Από τη στρουθοκάμηλο που καταπίνει σίδερα και δεν κρύβει το κεφάλι της στην άμμο ‒κάθε άλλο μάλιστα‒ ως την αυστηρή μαρτυρία της δουλεμένης πέτρας, πρόκειται για ένα ταξίδι στο παρελθόν τόσο στην επίσημη εικόνα των Ιπποτών όσο και την ιδιωτική, που παρουσιάζονται με δύο διαφορετικούς παράλληλους τρόπους: την επίκαιρη επιστημονική πληροφόρηση και μικρές χαρακτηριστικές αφηγήσεις από τις περιπέτειες συγκεκριμένων Ιπποτών.
Η μεγάλη αίθουσα του Καταλύματος φιλοξενεί τη δημόσια όψη του Τάγματος των Ιωαννιτών, αντιπαραβάλλοντας τη θεωρία και την πράξη, ενώ στις δύο μικρότερες αίθουσες παρουσιάζεται ο προσωπικός βίος των Ιπποτών.
ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ
- Ο χώρος της έκθεσης, το αναστηλωμένο (2007-2013) μεσαιωνικό Κατάλυμα της “Γλώσσας” της Ισπανίας.
- Μεγάλο μέρος της έκθεσης είναι χειροποίητο με έμφαση στην ανθεκτικότητα (εν μέρει για να χρησιμοποιηθεί και σε εκπαιδευτικά προγράμματα).
- Ένας νέος καλλιτέχνης αποκαλύπτεται για να νοστιμίσει τις ιστορίες των Ιπποτών, με το εξαιρετικό του ταλέντο στο σχέδιο.
